Już niebawem banki zaczną oferować kredyty hipoteczne oparte na nowym wskaźniku – WIRON. Sprawdzam czym się różni w starciu w WIBOREM oraz jak jego wysokość wpłynie na Twoją ratę kredytu. Krótko przypomnę, czym są oba wskaźniki, w jaki sposób są liczone, jakie są generalnie największe realne różnice pomiędzy nimi oraz przedstawię krótkie wyliczenie raty oraz kosztu kredytu.
WIBOR
Czym konkretnie jest WIBOR? To oprocentowanie pożyczek, jakich udzielają sobie banki na rynku międzybankowym. Przy czym pożyczki te są udzielane na różne terminy. I tym terminom odpowiadają poszczególne stawki WIBOR. Najkrótszym terminem takiej pożyczki jest overnight (ON). To sytuacja, w której jeden bank pożycza od drugiego pieniądze po południu jednego dnia i oddaje je następnego dnia rano. Bank, który dostaje pożyczkę, musi od niej zapłacić odsetki. I płaci je w wysokości WIBOR O/N, czyli stawki WIBOR overnight.
W sumie stawek odpowiadających terminom pożyczek jest osiem. Najkrótszy jest overnight, najdłuższa stawka dotyczy pożyczek udzielanych na rok. Z punktu widzenia kredytobiorców najważniejsze są WIBOR 3M (trzymiesięczny) i 6M (sześciomiesięczny), bo to na nich opiera się większość kredytów udzielanych przez polskie banki. W tym kredytów hipotecznych.
Stawki WIBOR są ustalane każdego dnia roboczego na tzw. fixingach. Wylicza je i publikuje administrator, którym w Polsce jest spółka GPW Benchmark. Administrator opiera się na danych dostarczanych mu przez banki. Obecnie jest to 9 największych polskich banków. GPW Benchmark publikuje WIBOR na swojej stronie internetowej każdego dnia po godz. 23.00. Tutaj możesz sprawdzić jak obecnie kształtuje się wysokość WIBORU.
WIRON
WIRON, który ma być następcą WIBOR-u ma być pozbawiony głównych wad poprzednika.
Po pierwsze, ma być w pełni transakcyjny. Bazą do wyliczenia wszystkich stawek na poszczególnych terminów będą depozyty overnight. Przy zastosowaniu odpowiedniego algorytmu GPW Benchmark policzy na podstawie rzeczywistych transakcji O/N ile wynosiłby WIRON 3M, czy WIRON 6M. Takie liczenie stawek referencyjnych to już niemal standard w innych krajach. Po drugie, stawki WIRON O/N to oprocentowanie depozytów overnight, jakie w bankach będą składać instytucje finansowe i duże firmy. Reprezentatywność WIRON będzie więc znacznie większa, niż w przypadku WIBOR-u, który obejmował tylko rynek międzybankowy. Po trzecie: WIRON nie “patrzy do przodu”, jak WIBOR, tylko wstecz. Skoro podstawą jest złożony już depozyt, to cena pieniądza jest z tu i teraz, a nie oczekiwana za trzy miesiąca czy pół roku. Innymi słowy to faktyczna cena finansowania, jaką płacą banki za składane w nich lokaty, a nie cena przewidywana.
To dlatego dziś WIRON 3M i WIRON 6M są dużo niższe od ich odpowiedników w WIBOR.
Gdyby więc WIRON już dziś był obowiązującą stawką referencyjną, to raty kredytów, jakie płacą kredytobiorcy nie wzrosłyby aż tak, jak to się stało przy zastosowaniu WIBOR-u.
Obecne oprocentowanie WIRONU znajdziesz tutaj.
JAK JEST LICZONE OPROCENTOWANIE KREDYTU ?
Dziś wielkość rat od większości kredytów sprzedawanych przez polskie banki zależy od WIBOR-u. To zmiany tej stawki bezpośrednio wpływają na wysokość odsetek.
Dlaczego? Żeby to zrozumieć trzeba najpierw wiedzieć, jak banki obliczają oprocentowanie kredytu.
Pomijając kredyty o stałym oprocentowaniu, odsetki od pożyczek zwykle ustalane są według jednego głównego schematu. Do tzw. stawki referencyjnej bank dolicza swoją marżę. Stawką referencyjną jest jakaś rynkowa stopa procentowa. Ale “jakaś” nie oznacza przypadkowa. Żeby uznać stawkę za referencyjną musi być spełniona cała lista warunków, narzuconych przez unijne rozporządzenie o stawkach referencyjnych.
Jeden z najważniejszych: stawka musi odzwierciedlać faktyczne transakcje na rynku. A jeśli ich nie ma, to proces wyliczania stawki musi być przejrzysty i ściśle ustalony. Tak, żeby nie było żadnych podejrzeń o manipulację. Stawką musi zarządzać niezależny podmiot (tzw. administrator) i musi ona uzyskać glejt od nadzoru finansowego – czyli w naszym przypadku Komisji Nadzoru Finansowego – który udziela go po analizie metodologii stosowanej przez administratora.
I tak właśnie jest z WIBOR-em. To on oficjalnie jest wskaźnikiem referencyjnym.
RÓŹNICE oraz WYLICZENIE KOSZTU - CO TO OZNACZA DLA KREDYTOBIORCÓW ?
Przede wszystkim wartość WIRON-u jest niższa niż WIBOR-u, dlatego jego wprowadzenie przełoży się na obniżenie wysokich rat, a co za tym idzie kosztu kredytów..
Załóżmy, że pożyczymy od banku 400 tys. zł na 30 lat, i będziemy spłać kredyt w ratach równy, to rata kredytu oparta na stawce WIRON będzie niż o 340 zł, a do banku oddamy ponad 100 tys. zł odsetek mniej, niż przy kredycie opartym na stawce WIBOR.
Jest tu jednak jedno “ale”, a właściwie dwa. To, co dziś wydaje się być pozytywną cechą WIRON-u w przyszłości może stać się jego wadą. Gdy Rada Polityki Pieniężnej przystąpi do obniżek stóp procentowych, to stawki WIRON mogą zareagować na to z opóźnieniem. Za to WIBOR będzie wyprzedzał obniżki. Czyli zacznie spadać szybciej od WIRON-u. Drugie “ale”: dziś jeszcze nie wiemy, czy przy przeliczaniu starych umów kredytowych – tych z użyciem WIBOR – zostanie zastosowany tzw. spread korygujący. A jeśli tak, to w jakiej wysokości. W innych krajach taki spread wyrównujący różnicę między starą, a nową stawką został zastosowany. Chodziło o to, żeby system finansowy płynnie mógł przejść na nowe oprocentowanie.
Jeśli i w Polsce spread będzie wprowadzony, to różnica w wielkości odsetek wcale nie musi być duża. Zmieni się tylko metodologia ich wyliczania na przyszłość.
źródło: GPW Benchmark, pieniadzerp.pl, 300gospodarka.pl